Xu cổ Việt Nam

Sử không chép gì về việc đúc tiền Thái Hòa, nhưng vào niên hiệu Diên Ninh thì Đại Việt sử ký toàn thư có ghi chép như sau:" Giáp Tuất, Diên Ninh năm thứ nhất (1454)... mùa xuân, tháng giêng đúc tiền Diên Ninh...". Niên hiệu Diên Ninh không trùng với bất cứ vị vua nào khác cả của Việt Nam lẫn Trung Quốc nên có thể chắc chắn là tiền do Lê Nhân Tông cho đúc...

Tiền cổ Quang Bảo thông bảo là một trong những đồng tiền hiếm vào bậc nhất trong hệ thống tiền cổ của Việt Nam. Nhiều sách từ trước đến giờ vẫn cho rằng tiền Quang Bảo thông bảo được đúc vào thời của Mạc Tuyên Tông với niên hiệu Quang Bảo. Bài viết dưới đây đưa ra quan điểm khác hẳn, cho rằng Quang Bảo thông bảo được đúc dưới thời của Nguyễn Văn Bảo (hay còn gọi là Nguyễn Bảo) - con trưởng của Nguyễn Nhạc...

Lê Trang Tông (1515 - 1548), tên thật là Lê Duy Ninh, là vị hoàng đế thứ 12 của nhà Hậu Lê và là vị hoàng đế đầu tiên của nhà Lê Trung hưng trong lịch sử Việt Nam. Ông còn được dân gian ưu ái đặt cho mỹ danh nghèo nàn là Chúa Chổm.

Trong quá trình sưu tập tiền cổ, ngoài những đồng tiền chính triều (do triều đình, do vua cho đúc...) chúng ta hẳn bắt gặp những đồng tiền dù có cùng tên, cùng niên hiệu nhưng có thư pháp, độ dày mỏng, đường kính, màu sắc khác hẳn những đồng tiền chính triều. Nhiều nhà sưu tập hay gọi những đồng tiền này là tiền không chính triều, hay phỏng đúc Lê - Mạc...

Năm 1258, Trần Thái Tông truyền ngôi cho con là Trần Thánh Tông. Trần Thánh Tông là hoàng đế thứ hai của nhà Trần, ông được mô tả là một vị hoàng đế tài giỏi, giữ vững được nền độc lập của quốc gia. Trần Thánh Tông có sử dụng hai niên hiệu là Thiệu Long (1258-1272) và Bảo Phù (1273-1278). Tất cả những đồng xu đúc trong hai niên hiệu này đều là những đồng xu vô cùng quý hiếm.

Trần Cảo quê ở trang Dưỡng Chân, huyện Thủy Đường nay là thôn Dưỡng Chính, xã Chính Mỹ, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng. Do trùng tên với vua Trần Cảo thời hậu Trần- khởi nghĩa Lam Sơn nên gọi chệch đi là Trần Cao. Trần Cao đã từng giữ chức quan coi điện Thuần Mỹ. Đầu thế kỷ 16, triều đình phong kiến nhà Lê thối nát, đời sống nhân dân khổ cực. Trong tình hình đó, Trần Cao cùng con là Trần Thăng và những người cùng chí hướng đã tập họp nhân dân nổi dậy chống lại triều đình...

Vua Lê Thần Tông có tên là Lê Duy Kỳ, ông là vị hoàng đế thứ 6 của triều Lê Trung Hưng và thứ 17 của triều Hậu Lê. Lê Thần Tông là một ông vua rất đặc biệt trong lịch sử bởi chỉ có duy nhất ông là có hai lần lên ngôi, có đến bốn người con đều làm vua. Và ông còn là vị vua đầu tiên của Việt Nam lấy vợ phương Tây, cũng như có nhiều vợ là người các dân tộc khác nhau...

Đồng xu cổ Gia Thái Thông Bảo được đúc và lưu hành dưới thời vua Lê Thế Tông của nhà Lê Trung Hưng. Vua Lê Thế Tông là vị hoàng đế thứ tư của nhà Lê Trung Hưng, ông ở ngôi từ năm 1573 đến năm 1599. Ông là hoàng đế nhà Lê đầu tiên trở lại Thăng Long sau 66 năm nhà Lê Sơ bị họ Mạc cướp ngôi (1527-1593) và hoàn thành công cuộc trung hưng vương triều. Ông là con thứ năm của Lê Anh Tông, sinh ra trong thời kỳ Nam – Bắc triều. Sau nhiều chiến dịch lớn, năm 1592 Trịnh Tùng đánh bại quân Mạc, lấy lại Đông Kinh và rước Thế Tông về kinh đô cũ...

Trần Minh Tông, vị hoàng đế thứ 5 của triều Trần lên ngôi từ tháng 4/1314 đến tháng 5/1329. Thời kỳ của ông và thời kỳ của cha ông (Trần Anh Tông) được coi là thời kỳ hưng thịnh của nhà Trần, được sử sách gọi là Anh Minh Thịnh Thế.

Như vậy tiền Thiên Khánh được đúc sớm nhất là từ tháng 11 năm 1426 (hoặc đến mùa đông năm 1427 mới đúc) đến khi vua Lê Lợi lập ra triều hậu Lê và cho đúc tiền Thuận Thiên nguyên bảo vào tháng 4 nhuận năm 1428. Được đúc trong thời gian chỉ hơn 1 năm nhưng tiền Thiên Khánh rất đa dạng